کتاب ژنتیک و فلسفه | پل گریفیتس و کارولا اشتوتس

معرفی کتاب ژنتیک و فلسفه اثر پل گریفیتس و کارولا اشتوتس

در طول قرن گذشته، تقریباً تمام شاخه‌های علوم زیستی تحت تأثیر مستقیم کشفیات و پیشرفت‌های ژنتیک بوده‌اند، حوزه‌ای که به‌سرعت در حال تحول است و ابعاد نظری مهمی دارد. پل گریفیتس و کارولا اشتوتس در این کتاب درآمدی بر ژنتیک و فلسفه نشان می‌دهند که مفهوم ژن چگونه در بسیاری از حوزه‌های شکل‌دهندۀ زیست‌شناسی مدرن تکامل یافته است. آنها با بررسی زیست‌شناسی مولکولیِ «محیط»، ژنتیک را وارد زیست‌شناسی تکوینی تمام جانداران کرده، و نشان می‌دهند که چگونه علوم زیستی مولکولی تمایز «طبیعت/تربیت» را تضعیف کرده‌اند. نویسندگان تأثیرات انقلابی زیست‌شناسی مولکولی را کاملاً می‌پذیرند، اما «ژن‌محوری» و «فروکاست گرایی» را رد می‌کنند،‌ و به پیامدهای فلسفی آخرین پیشرفت‌های ژنتیک می‌پردازند. بحث‌های این کتاب برای علاقه‌مندان فلسفۀ زیست‌شناسی،‌ ژنتیک و دیگر علوم زیستی بسیار جذاب است.

خلاصه کتاب:

نویسندگان با رویکردی میان‌رشته‌ای، مبانی نظری ژنتیک—از تعریف ژن گرفته تا نقش اطلاعات و محیط—را بررسی و سپس به پرسش‌های فلسفی بنیادین درباره‌ی «هویت زیستی»، «علیت ژنتیکی»، و «مفهوم اطلاعات زیستی» پاسخ می‌دهند. کتاب نشان می‌دهد که ژنتیک دیگر صرفاً مطالعه‌ی DNA نیست، بلکه شبکه‌ای از معناهای فلسفی و جهانی است که به شناخت انسان از وجود و سازمان زندگی پیوند دارد.

پیام و اهمیت اثر:

گریفیتس و اشتوتس تلاش دارند مفهوم ژن را از قالب مکانیکی و تقلیل‌گرایانه خارج کرده و دیدگاهی فلسفی‌تر و کارکردی‌تر ارائه دهند. بر پایه‌ی فلسفه‌ی فرایند و رویکرد سیستم‌های پیچیده، اثر توضیح می‌دهد چرا فهم زیست‌شناسی بدون درک مفاهیم فلسفی امکان‌پذیر نیست.

ویژگی‌های کتاب:

• زبانی علمی اما گویا برای دانشجویان فلسفه و زیست‌شناسی
• ساختار آموزشی با نمودارها و مثال‌های علمی واقعی
• تحلیل تاریخی از تحول مفهوم ژن در قرن بیستم
• تمرکز بر پرسش‌های اخلاقی و معرفت‌شناختی علم ژنتیک

مخاطبان:

دانشجویان فلسفه علم، زیست‌شناسی، پزشکی، و علاقه‌مندان به اندیشه‌های میان‌رشته‌ای. مناسب برای مطالعه در دوره‌های کارشناسی ارشد و پژوهش‌های فلسفه‌بنیان زیست‌شناسی.

جایگاه و افتخارات:

این اثر از سوی انتشارات دانشگاه کمبریج (Cambridge University Press) منتشر شده و در فهرست درسی چندین دانشگاه جهانی (از جمله دوره‌های آموزشی آزاد دانشگاه سیدنی و MIT ) قرار دارد. از دیدگاه منتقدان، این کتاب یکی از پایه‌ای‌ترین منابع نظری برای فلسفه زیست‌شناسی مدرن محسوب می‌شود.

درباره‌ی نویسندگان:

• پل گریفیتس، استاد فلسفه علم در دانشگاه سیدنی، یکی از بنیان‌گذاران شاخه‌ی فلسفه زیست‌شناسی تکاملی است.
• کارولا اشتوتس، پژوهشگر شناخت و بیوفلسفه، آثار متعددی درباره‌ی تعامل محیط و ژن در رشد شناختی انسان دارد.