کتاب یک روز مانده به عید پاک | زویا پیرزاد
نشر مرکز
مشخصات کلیدی کتاب "یک روز مانده به عید پاک" اثر "زویا پیرزاد"
- ژانر: رمان اجتماعی-فرهنگی
- زبان و سبک: نثر روان، توصیفگرا و مملو از جزئیات احساسی که فضای داستان را بهشکل ملموسی زنده میکند.
- محور داستان: روایت زندگی شخصیتهای ارمنی در ایران، با تمرکز بر مناسبات خانوادگی، سنتها و تعارضات نسلهای مختلف.
خلاصه داستان
داستان در آستانه عید پاک (از مهمترین اعیاد مسیحیان) رخ میدهد و حول محور آماده سازیها و انتظارات برای این روز مهم میچرخد. شخصیتهای اصلی، از جمله زنان خانواده، با چالشهایی مانند حفظ سنتها در دنیای مدرن، تفاوتهای نسلی و جستوجوی هویت فردی در جامعهای چندفرهنگی روبه رو هستند. حوادث ظریف و گفتوگوهای میان شخصیتها، عمق روابط و تنشهای پنهان را آشکار میکند.
مفاهیم و درونمایه‌ها:
- تقابل سنت و مدرنیته:
کشمکش بین پایبندی به آیینهای قدیمی (مانند مراسم عید پاک) و تمایل نسل جوان به سبک زندگی امروزی، از مضامین اصلی کتاب است. - هویت و تعلق:
شخصیتها درگیر پرسشهایی درباره جایگاه خود بهعنوان ارمنیهای ایرانی هستند؛ اینکه چگونه فرهنگ و مذهبشان در تعامل با جامعه بزرگتر معنا مییابد. - زن و نقشهای اجتماعی:
مانند دیگر آثار پیرزاد، این کتاب نیز به نقش زنان در حفظ خانواده و سنتها میپردازد، محدودیتها و آرزوهای فروخفته آنها را نیز بررسی میکند. - تنهایی و ارتباط:
تنهایی در میان شلوغی مناسبات خانوادگی و ناتوانی در بیان احساسات، از دیگر درونمایه های تکرارشونده اثر است.
نقل‌قولهای برجسته:
- «عید پاک فقط یک روز نیست؛ تمام روزهایی است که منتظرش میمانیم.»
- «گاهی سنتها مثل لباسی میشوند که برای اندازهمان تنگ شده، اما نمیدانیم چگونه آن را عوض کنیم.»
ویژگیهای ادبی:
پیرزاد با نگاهی دقیق به جزئیات (مثل تزئینات سفره عید، آداب غذاپزی یا نحوه پوشش افراد) فضاسازی بینظیری خلق میکند. گفتوگوهای طبیعی و غیرمستقیم شخصیتها، به خواننده اجازه میدهد تا خود را در فضای داستان غرق کند. همچنین، استفاده از نمادها (مانند تخممرغهای رنگی عید پاک بهعنوان نماد تولد دوباره) به عمق اثر میافزاید.
نقد و اهمیت کتاب:
این اثر به دلیل پرداخت ظریف به جامعه اقلیتهای دینی در ایران و نمایش زندگی روزمره آنها، از جمله آثار ارزشمند ادبیات معاصر فارسی است. برخی منتقدان معتقدند پیرزاد در این کتاب کمتر به پیرنگ پیچیده توجه کرده و بیشتر بر روانشناسی شخصیتها متمرکز شده است، اما همین ویژگی، رمان را به اثری انسانی و قابل ارتباط تبدیل میکند.
کتاب "یک روز مانده به عید پاک" به چه کسانی مناسب است؟
- علاقه مندان به ادبیات داستانی با محوریت مسائل اجتماعی و فرهنگی.
- کسانی که به داستانهای کمحرکه اما عمیق با شخصیت‌پردازی قوی علاقه دارند.
- خوانندگانی که می‌خواهند با زندگی و سنتهای جامعه ارمنی-ایرانی آشنا شوند.
یک روز مانده به عید پاک کتابی است که با صداقت و ظرافت، خواننده را به دنیای شخصیت‌هایی میبرد که در میانه سنت و مدرنیته، به دنبال معنایی برای بودن خود هستند.
زویا پیرزاد (ارمنی: Զոյա Փիրզադ; زاده ۱۳۳۱ در آبادان)نویسنده ارمنی‌تبار اهل ایران است که سال ۱۳۸۰ با رمان چراغها را من خاموش میکنم جوایزی همچون بهترین رمان سال پکا، بهترین رمان سال بنیاد هوشنگ گلشیری، کتاب سال وزارت ارشاد جمهوری اسلامی و لوح تقدیر جایزه ادبی یلدا را به دست آورد و با مجموعه داستان کوتاه طعم گس خرمالو یکی از برندگان جشنواره بیست سال ادبیات داستانی در سال ۱۳۷۶ و جایزه «کوریه انترناسیونال» در سال ۲۰۰۹ شد. وی تمام آثارش را به فرانسوی ترجمه کرده است.
