کتاب سروته یک کرباس | محمدعلی جمالزاده
انتشارات علم
🟡 مجموعه داستان
🟡 ادبیات ایران
معرفی کامل کتاب – سروته یک کرباس | محمدعلی جمالزاده
خلاصه محتوای کتاب سروته یک کرباس
داستان از زبان راوی اول شخص (که نماینده خود جمالزاده است) روایت میشود و ماجراهای او را از دوران تحصیل در مکتبخانهای در اصفهان آغاز میکند. نویسنده با طنزی گزنده، فضای خشن و ناکارآمد این مکتبخانهها، روشهای تربیتی منسوخ و شخصیتهای بهیادماندنی مانند «آخوند مکتبدار» را به تصویر میکشد. در ادامه، راوی برای تحصیلات مدرن ابتدا به بیروت و سپس به اروپا فرستاده میشود. بخش مهمی از کتاب به شرح این سفر، تجربیات راوی در مواجهه با فرهنگ غرب و شوک فرهنگی (Culture Shock) ناشی از آن اختصاص دارد. عنوان کتاب، «سروته یک کرباس»، خود یک ضربالمثل فارسی به معنای «همه از یک قماش بودن» است و به شکلی کنایهآمیز نشان میدهد که باطن آدمها و مشکلات بشری، چه در شرق و چه در غرب، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند.
موضوع، دستهبندی و پیام اصلی در یک نگاه
- ❖موضوع: نقد نظام آموزشی سنتی، خاطرهنویسی، طنز اجتماعی، تقابل فرهنگی شرق و غرب، داستان بلوغ (Coming-of-Age).
- ❖دستهبندی: رمان، زندگینامه داستانی، ادبیات کلاسیک معاصر، طنز.
- ❖پیام اصلی: ضرورت بازنگری در ساختارهای پوسیده اجتماعی و آموزشی و حرکت به سوی مدرنیتهای آگاهانه، نه تقلیدی کورکورانه. کتاب بحران هویت نسلی را به تصویر میکشد که میان سنتهای ریشهدار و جاذبههای دنیای جدید سرگردان است.
آنچه در این کتاب خواهید خواند
- ❖توصیفات زنده و بیواسطه از زندگی روزمره و فرهنگ مردم ایران در بیش از یک قرن پیش.
- ❖روایتی سرشار از طنز و کنایه که تلخی واقعیتهای اجتماعی را قابل هضم میکند.
- ❖گنجینهای از ضربالمثلها، اصطلاحات و تعابیر عامیانه که غنای زبان فارسی را به نمایش میگذارد.
- ❖داستان سفر و تحصیل یک جوان ایرانی در اروپا و مقایسه هوشمندانه دو فرهنگ.
ویژگیهای منحصربهفرد کتاب
- ❖سند جامعهشناختی: این کتاب فراتر از یک رمان، یک منبع دست اول برای مطالعه جامعهشناسی تاریخی ایران، به ویژه در حوزه آموزش و پرورش است.
- ❖تداوم سبک جمالزاده: نویسنده در این اثر، سبک نوشتاری پیشگامانه خود در «یکی بود یکی نبود» را پختهتر و در قالب یک رمان منسجم به کار میگیرد.
- ❖صراحت و صداقت: جمالزاده با صداقتی کمنظیر به نقد خود و جامعهاش میپردازد و تصویری بدون روتوش از گذشته ارائه میدهد.
این کتاب به چه کسانی پیشنهاد میشود؟
- ❖علاقهمندان به تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران در دوران قاجار و پهلوی اول.
- ❖خوانندگانی که از رمانهای طنزآمیز و خاطرهمحور لذت میبرند.
- ❖دانشجویان رشتههای ادبیات، تاریخ، جامعهشناسی و مطالعات فرهنگی.
- ❖کسانی که کتاب «یکی بود یکی نبود» را خواندهاند و به دنبال اثری کاملتر در همان سبک هستند.
مخاطبان این کتاب چه گروه سنی هستند؟
این کتاب به دلیل داشتن مفاهیم تاریخی، اجتماعی و طنزهای کنایهآمیز، برای گروه سنی بزرگسال و جوانان علاقهمند به تاریخ و ادبیات مناسبتر است.
جایگاه تاریخی و ادبی کتاب
«سروته یک کرباس» به عنوان یکی از اولین نمونههای رمان مدرن فارسی با رویکرد اتوبیوگرافیک، جایگاهی تثبیتشده در تاریخ ادبیات ایران دارد. اهمیت اصلی آن در ثبت دقیق و هنرمندانه یک دوره گذار تاریخی و ادامه دادن مسیر نوآوری در نثر فارسی است که جمالزاده خود آغازگر آن بود. این کتاب یک اثر کلاسیک به شمار میآید که مطالعه آن برای درک سیر تحول رماننویسی در ایران ضروری است.
درباره نویسنده | سید محمدعلی جمالزاده (۱۲۷۰ - ۱۳۷۶)
سید محمدعلی جمالزاده، نویسنده، مترجم و دیپلمات ایرانی، به عنوان پدر داستاننویسی مدرن فارسی شناخته میشود. او که بخش عمده عمر خود را در اروپا سپری کرد، از پیشگامان سادهنویسی و وارد کردن زبان و اصطلاحات عامیانه به ادبیات داستانی بود. کتاب «یکی بود یکی نبود» او مانیفست نثر نو فارسی تلقی میشود و «سروته یک کرباس» نیز به خوبی نشاندهنده پختگی سبک او و دغدغههای اجتماعیاش است. جمالزاده با نگاهی تیزبین و طنزی منحصربهفرد، آینهای در برابر جامعه ایرانی گرفت تا سنتهای ناکارآمد و چالشهای مدرنیته را به تصویر بکشد.

مشاهده تمام کتاب های محمد علی جمال زاده