کتاب دفترهای زندان (دفتر اول) | آنتونیو گرامشی
انتشارات چشمه
در دفتر اول با خطوط کلی چیزی مشابه با نوعی برنامهی مطالعاتی روبهروییم. این برنامهی مطالعاتی در آغاز شامل شانزده قلم میشد که حوزههایی مانند تاریخ، روشنفکران، زبانشناسی تطبیقی و فرهنگ مردمپسند را در بر میگرفت. اما با شروع دفتر اول، موضوعات به سه مبحث تاریخ سدهی نوزدهم ایتالیا، نظریهی تاریخ، امریکاگرایی و فوردیسم تقلیل یافت. شماری از مباحث که بخشهایی از مهمترین صفحات دفترهای زندان را به خود اختصاص داده، نظیر فلسفهی بندتو کروچه، لوریانیسم، نقد روانشناسی پوزیتیویستی بوخارین، فلسفهی مارکسیستی و سیاست ماکیاولی در دفتر اول غایب است. علاوه براین، خطوط کلی بسیاری از مطالب دیگری که بعدها به طور مفصل به آنها میپردازد، تا حدودی به صورت پراکنده در این دفتر به آن پرداخته شده است؛ نظیر روشنفکران، ادبیات مردمپسند، آکسیون کاتولیکی، فولکلور، امریکاگرایی و فوردیسم، ژورنالیسم و دستور زبان.