کتاب هرگز رهایم مکن | کازوئو ایشی گورو
انتشارات آتیسا
🔴 خلاصه داستان کتاب هرگز رهایم مکن اثر کازوئو ایشی گورو :
داستان از زبان کتی اچ (Kathy H.) روایت میشود، زنی تقریباً ۳۰ ساله که در حال کار به عنوان یک “مراقب” است و خاطرات خود را از دوران کودکی و نوجوانی در مدرسهای شبانهروزی به نام “هیلشم” (Hailsham) بازگو میکند. هیلشم مکانی به ظاهر آرام و دلنشین است که دانشآموزان آن به نظر میرسد زندگی عادیای دارند، نقاشی میکشند، ورزش میکنند و توسط معلمان خود آموزش میبینند. اما از همان ابتدا، سرنخهایی از تفاوت هیلشم با مدارس عادی ارائه میشود؛ دانشآموزان “کلون” (Clone) هستند و برای هدفی خاص و دلخراش پرورش یافتهاند: اهدای اعضای بدنشان.
در طول داستان، کتی بر دوستیهای نزدیک خود با روث (Ruth) و تامی (Tommy) تمرکز میکند. این سه نفر، و سایر دانشآموزان هیلشم، به تدریج و در فضایی مبهم و گاه آزاردهنده، به حقیقت تلخ وجود خود پی میبرند. آنها نه تنها برای اهدای عضو پرورش یافتهاند، بلکه زندگی آنها پس از اهداهای متعدد به پایان میرسد. رمان، سفر آنها را از هیلشم به “کلبهها” (The Cottages)، جایی که آنها برای مدت کوتاهی قبل از شروع “مراقبت” و “اهدا” آزادتر زندگی میکنند، و سپس به “مراقب” و “اهداکننده” شدن پی میگیرد.
خصوصیات و ویژگیهای اصلی کتاب هرگز رهایم مکن:
- انسانیت و معنای وجود: یکی از قویترین تمهای کتاب، پرسش درباره ماهیت انسانیت است. آیا این کلونها، با وجود اینکه برای اهداف از پیش تعیینشدهای خلق شدهاند، انسان هستند؟ آیا آنها حق دارند زندگی عادی، عشق، امید و رویا داشته باشند؟ ایشیگورو با ظرافت نشان میدهد که حتی در شرایط غیرانسانی، جوهر انسانی و نیاز به ارتباط و معنا در آنها زنده است.
- سرنوشت و پذیرش: شخصیتها از سرنوشت محتوم خود آگاه هستند، اما نحوه برخورد آنها با این واقعیت، از انکار تا پذیرش آرام، از جنبههای جذاب داستان است. آنها به ندرت علیه سیستم قیام میکنند و بیشتر به دنبال معنا و آرامش در چارچوب زندگی خود هستند.
- عشق، دوستی و روابط انسانی: با وجود شرایط منحصر به فرد زندگی، روابط عاطفی، دوستیها و مثلث عشقی میان کتی، روث و تامی، هسته اصلی احساسی داستان را تشکیل میدهد. این روابط به آنها کمک میکند تا با سرنوشت خود کنار بیایند و لحظات شادی و اندوه را با هم تجربه کنند.
- حافظه و نوستالژی: کتی با مرور خاطرات خود، همواره به دنبال معنای وقایع گذشته و درک بهتر شرایط خود است. نقش حافظه در شکلگیری هویت و نگاه به گذشته، از دیگر نقاط قوت رمان است.
- اخلاق و زیستفناوری: کتاب به طور ضمنی، سوالات اخلاقی عمیقی در مورد پیشرفتهای علمی، مهندسی ژنتیک و استفاده از انسانها به عنوان “منبع” مطرح میکند، بدون اینکه به طور مستقیم به موعظه بپردازد.
سبک نگارش:
ایشیگورو با نثری آرام، تأملبرانگیز و گاه غمانگیز، خواننده را به دنیای خود میکشاند. او از طریق جزئیات ظریف و مکالمات روزمره، به تدریج لایههای حقیقت را برملا میکند و تعلیق روانی خاصی را ایجاد میکند. احساس اندوه و مالیخولیا در سرتاسر رمان جریان دارد.
چرا این کتاب پرفروش و محبوب شده است؟
«هرگز رهایم مکن» فقط یک داستان علمی-تخیلی نیست؛ این یک مطالعه عمیق درباره ماهیت زندگی، مرگ، عشق و امید در مواجهه با یک سرنوشت محتوم است. این کتاب شما را به فکر وا میدارد و پس از اتمام آن، مدتها در ذهنتان باقی خواهد ماند. اگر به داستانهایی با عمق روانشناختی، تأملات فلسفی و نثری زیبا علاقه دارید، این رمان انتخابی عالی خواهد بود.
ادبیات داستانی
مجموعه داستان
برنده جایزه الکس سال 2006
نویسنده ی کتاب برنده ی جایزه ی نوبل ادبیات سال ۲۰۱۷
فیلمی با همین عنوان، به کارگردانی مارک رومانک در سال 2010 ساخته شده است.