کتاب «شیوه های داستان پردازی در هزار و یک شب» (با عنوان اصلی Story-Telling Techniques in the Arabian Nights) اثر دیوید پینالت (David Pinault)، پژوهشگر آمریکایی در حوزه ی مطالعات اسلامی و ادبیات عرب، یک تحلیل آکادمیک و جذاب از ساختارها و تکنیکهای روایی در مجموعه ی افسانهای «هزار و یک شب» است. این کتاب نخستین بار در سال ۱۹۹۲ توسط انتشارات بریل (Brill) منتشر شد و به بررسی هوشمندانه ی شیوه هایی میپردازد که این اثر را به یکی از ماندگارترین متون ادبیات جهان تبدیل کرده است.
محتوا و محورهای اصلی کتاب
۱. ساختار روایی چارچوبی:
- پینالت به تحلیل ساختار منحصربه‌فرد «داستان در داستان» در هزار و یک شب میپردازد و نشان میدهد چگونه روایت اصلی (زندگی شهرزاد و پادشاه) به عنوان چارچوبی برای داستانهای تو در تو عمل میکند.
- نقش شهرزاد به عنوان راوی اصلی و استفاده ی استراتژیک او از تعلیق برای نجات جان خودش بررسی میشود.
۲. کارکرد اجتماعی و سیاسی داستانها:
- نویسنده نشان میدهد که داستانهای هزار و یک شب تنها برای سرگرمی نیستند، بلکه بازتابی از تنشهای اجتماعی، سیاسی و اخلاقی در جهان اسلام قرون وسطی هستند.
- مفاهیمی مانند عدالت، قدرت، جنسیت و خردورزی در لایه های مختلف داستانها تحلیل میشوند.
۳. تکنیکهای روایی:
- استفاده از تکرار، تقارن و نمادگرایی در داستانها.
- بررسی نقش شخصیتهای حیوانی و فانتزی در انتقال پیامهای اخلاقی.
- مقایسه ی روایتهای مختلف هزار و یک شب در نسخه های عربی، فارسی و اروپایی.
۴. تأثیرپذیری و تأثیرگذاری:
- پینالت به تأثیر هزار و یک شب بر ادبیات غرب (مانند آثار بورخس، مارسل پروست و...) اشاره میکند.
- همچنین، بررسی شباهت های این اثر با متون کهن دیگر مانند کلیله و دمنه.
روش تحقیق و جایگاه آکادمیک
- پینالت در این کتاب از رویکردهای نقد ادبی، تاریخی و مقایسه ای استفاده میکند و با استناد به نسخه های مختلف هزار و یک شب، تحلیل های دقیقی ارائه میدهد.
- این اثر به عنوان یک منبع معتبر در دانشگاهها برای مطالعه ی ادبیات تطبیقی، روایت‌شناسی و مطالعات خاورمیانه تدریس میشود.
- پینالت با ترکیب دقت آکادمیک و نثری روان، کتاب را نه فقط برای پژوهشگران، بلکه برای علاقه مندان عمومی نیز جذاب کرده است.
دیدگاه خود را بنویسید