کتاب "ادبیات پهلوی" اثری از "پرفسور کارلو ج چرتی" استاد ایران‌شناس دانشگاه ساپینتزا در رم است که به همت نشر فرزان روز منتشر و روانه بازار شده است، ترجمه این اثر نیز بر عهده "پانته آ ثریا" بوده است. کتاب حاضر به آثار به جای مانده از فارسی میانه می پردازد که نگارش آنها به سده های هشتم و نهم میلادی (سوم و چهارم هجری)و یا دوره ی ساسانی یعنی سده های سوم تا هفتم میلادی باز می گردد.در دوره ی ساسانیان، زبان فارسی میانه که در آن زمان زبان رسمی دولت و روحانیون زردشتی بود، از مرز های استان فارس پافراتر گذاشت و تا شمال و شمال شرق ایران گسترش یافت.این زبان با گذشت زمان و در طی چند سده جانشین بسیاری از زبانها و گویش های محلی شد تا آنجا که هنگام حمله ی اعراب به ایران، در بخش گسترده ای از سرزمین ایران کنونی، افغانستان و آسیای مرکزی به کار می رفت.آن گونه که از نام فارسی میانه پیداست این زبان، مرحله ی میانی تاریخ زبان فارسی یعنی دنباله ی فارسی باستان بوده و مرحله ی پیشین فارسی دری است.
کتاب ادبیات پهلوی با پیشگفتاری در زمینه ی فارسی میانه و پرداختن به مدارک و شواهد اصلی موجود به این زبان و دست نوشته های پهلوی و مطالعات انجام شده در مورد این زبان و ادبیات آن به بررسی آثار پهلوی همچون دینکرد گزارش گمان شکن گزیده های ،زاد سپرم ارداویرافنامه زند بهمن پسن، دادستان دینیگ روایت پهلوی متون کیهان شناسی همچون بندهش اندرزنامه ها و نیز واژه نامه های زبان پهلوی می پردازد. در هر مورد به سنت دست نوشته ها تاریخ مطالعات نمونه ای از متن آوانویسی شده همراه با ترجمه و گونه ای ادبی اثر اشاره شده است.
در برگردان نمونه ی متون از نوشتن آوانویسی خودداری نموده و در مواردی که ترجمه ی اثر به فارسی نو موجود بود ضمن مطابقت با متن ایتالیایی از ترجمه ی استادانی چون دکترها ژاله آموزگار محمد تقی راشد محصل، سعید عریان مهری باقری، مرحوم مهرداد بهار و احمد تفضلی بهره گرفتم.
از پرفسور کارلو ج چرتی که فرصت ترجمه ی این اثر را در اختیار دانشجوی خود قرار داده و با شکیبایی و بردباری مرا تا پایان کار یاری کردند و نیز از همکاران محترم در نشر فرزان روز که امکان چاپ کتاب را فراهم نمودند، سپاسگزارم.
برگرفته از مقدمه مترجم
دیدگاه خود را بنویسید