کتاب "عصر شاهان" ( با عنوان اصلی "King and Court in Ancient Persia 559 to 331 BCE" ) نوشته "لوید لوئلین-جونز" (Lloyd Llewellyn-Jones)، پژوهشگر برجسته تاریخ ایران باستان و استاد دانشگاه کاردیف، است که به بررسی ساختار سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دربار هخامنشیان و نقش شاهان این سلسله در اداره امپراتوری پهناور ایران میپردازد. این اثر به عنوان یکی از منابع معتبر در مطالعات ایرانشناسی و تاریخ باستان شناخته میشود و برای علاقه‌مندان به تاریخ ایران، پژوهشگران و دانشجویان رشته های تاریخ و باستانشناسی مفید است. نویسنده با ترکیب داده های تاریخی و تحلیلهای جامعه‌شناختی، خواننده را به درک عمیقتری از پیچیدگیهای حکمرانی در بزرگترین امپراتوری جهان باستان میرساند.
تاکنون درباره تاریخ ایران باستان و مشخصاً درباره هخامنشیان کتابهای بسیاری نوشته اند. این کتابها را با قدری تسامح میتوان به دو دسته تخصصی و عمومی تقسیم کرد. در هر حال اما از حیث منابع و مراجع در هر دو دسته دست بالا با منابع یونانی و رومی است. کتابی که در دست دارید از هر دو حیث با عمده آثاری که تاکنون منتشر شده است تفاوت دارد نخست کتابی است ،خوشخوان روان و در برگیرنده دوران طولانی آغاز تا پایان شاهنشاهی پارسیان با ارجاعاتی فراوان که کتاب را در مرز بین اثری تخصصی و اثری عمومی نگه داشته است و دوم نقطه عطف کتاب، به زعم نویسنده آن تلاش برای روایتی منصفانه تر از این دوران عظیم باستانی، این بار اما نه با اتکا به منابع یونانی بلکه با ارجاع مداوم به منابع نویافته تمدن ایرانی است. بر نویسنده روشن است که برای توضیح چند و چون یک تمدن نمی شود. یا شاید نباید. تنها به منابع مهم ترین رقیب یا حتی خصمش اعتماد و اکتفا کرد.
افزون بر این نویسنده در قسمتی با عنوان سخن آخر» مختصرا به چند و چون امیال اصحاب قدرت در ایران معاصر در بازخوانی این دوره باستانی ایران اشاره میکند و از تلاش ها برای از آن خودسازی آن میراث پرده بر می دارد.
محتوای کتاب:
- تمرکز بر دوره هخامنشیان: کتاب به تحلیل حکومت شاهانی مانند کوروش بزرگ، داریوش یکم، خشایارشا و اردشیر دوم میپردازد و شیوههای مدیریتی، تشریفات دربار، و ارتباط شاهان با نخبگان و مردم را بررسی میکند.
- ساختار قدرت و تشریفات سلطنتی: لوئلین-جونز با استفاده از منابع باستانی (مانند کتیبهها، متون یونانی و آثار باستانشناسی) و پژوهشهای مدرن، نشان میدهد که چگونه نمایش قدرت، آیین های درباری و نمادهای سلطنتی به حفظ اتحاد در امپراتوری کمک میکردند.
- نقش زنان در دربار: نویسنده به جایگاه بانوان شاهنشاهی، مانند آتوسا و استاتیرا، و تأثیر آنها در سیاست و دیپلماسی نیز اشاره میکند.
- روابط ایران و یونان: بخشهایی از کتاب به تعاملات فرهنگی و سیاسی ایران هخامنشی با دنیای یونان و تصویرسازیهای متقابل میان این دو تمدن میپردازد.
رویکرد نویسنده:
لوئلین-جونز با نگاهی نوین و دور از کلیشه های غربی، تلاش میکند تصویری واقع‌بینانه و مبتنی بر شواهد تاریخی از ایران هخامنشی ارائه دهد. او برخلاف برخی مورخان گذشته که هخامنشیان را مستبد و تجملگرا توصیف میکردند، بر کارآمدی سیستم اداری، مدارای مذهبی و انعطاف‌پذیری سیاسی این امپراتوری تأکید دارد.
دیدگاه خود را بنویسید