کتاب تاریخ تمدن ایران: از دوران مغول و ایلخانان تا انتهای دوره قاجار

این کتاب به طور خاص به موارد زیر می‌پردازد:

• دوره مغول (ایلخانیان):
  • ورود مغول‌ها و انقراض خوارزمشاهیان:
    در سال ۱۲۱۹ میلادی (۶۱۶ هجری قمری)، چنگیزخان مغول به ایران حمله کرد و سلسله خوارزمشاهیان را منقرض نمود. این حمله با کشتار و ویرانی گسترده همراه بود. 
  • تشکیل حکومت ایلخانی:
    پس از مرگ چنگیزخان، هلاکوخان، نوه او، حکومت ایلخانیان را در ایران پایه‌گذاری کرد. پایتخت این حکومت ابتدا مراغه و سپس تبریز بود. 
  • تغییرات مذهبی:
    در دوره ایلخانیان، غازان خان به دین اسلام گروید و این امر تأثیر مهمی بر مذهب رسمی ایران داشت. در دوره ایلخانیان، هنر و معماری نیز پیشرفت قابل توجهی داشت. 
  • پایان حکومت ایلخانی:
    حکومت ایلخانی در سال ۱۳۳۴ میلادی (۷۳۶ هجری قمری) به پایان رسید. 

• دوره تیموریان:
  • حمله تیمور لنگ: پس از ایلخانیان، تیمور لنگ به ایران حمله کرد و بار دیگر این کشور شاهد ویرانی و کشتار بود. تیموریان نیز به هنر و معماری اهمیت می‌دادند و دوره‌ای از شکوفایی در این زمینه را شاهد بودیم. 

• دوره صفویه:
  • پایه‌گذاری سلسله صفوی:
    در سال ۱۵۰۱ میلادی (۹۰۷ هجری قمری)، شاه اسماعیل صفوی سلسله صفوی را تأسیس کرد.
  • رسمیت یافتن مذهب شیعه:
    مذهب شیعه به عنوان مذهب رسمی ایران در دوره صفوی اعلام شد که این امر تأثیر مهمی بر هویت ملی ایران داشت.
  • اوج شکوه اصفهان:
    در دوره شاه عباس کبیر، اصفهان به پایتختی ایران انتخاب شد و شاهد شکوفایی و آبادانی بسیاری بود.
  • سقوط صفویان:
    این سلسله در نتیجه حمله افغان‌ها و تصرف اصفهان از میان رفت. 

• دوره افشاریه:
  • نادرشاه افشار و تأسیس افشاریه:
    نادرشاه افشار افغان‌ها را شکست داد و سلسله افشاریه را تأسیس کرد.
  • حملات نادرشاه:
    نادرشاه به دلیل لشکرکشی‌های متعدد و فتوحاتش، به شهرت رسید. 

• دوره زندیه:
  • کریم‌خان زند و پایتختی شیراز:
    کریم خان زند، سلسله زندیه را تأسیس کرد و شیراز را به عنوان پایتخت انتخاب نمود.
  • آبادانی شیراز:
    در این دوره، شیراز به شهری زیبا و آباد تبدیل شد. 

• دوره قاجار:
  • آغاز حکومت قاجار:
    آقا محمدخان قاجار، قاجارها را به قدرت رساند و سلسله قاجار را تأسیس کرد.
  • تغییر پایتخت:
    تهران به عنوان پایتخت انتخاب شد.
  • تحولات اجتماعی و سیاسی:
    در دوره قاجار، ایران شاهد تحولات اجتماعی و سیاسی مهمی مانند جنبش مشروطه بود.
  • پایان حکومت قاجار